Festa tal-qara aħmar fil-Manikata

Illum Marju bgħatli SMS u qalli li ser jagħmlu festa tal-qara aħmar. X'aktarx il-Ħadd 2 ta' Novembru. Staqsieni jekk tal-Kabozza nitħajjrux immorru ndoqqu.
Ftit ġimgħat ilu konna morna għall-festa ta' dan l-uniku raħal rurali li fadal f'Malta.(ara HAWN)

M'ilux, tiftakru lki ktibt biċċa bit-djalett tal-Għarb (ara HAWN). Issa Marju bgħatli poeżija bid-djalett ta' Ħal-Qurmi. Għax insejt ngħdilkom, propjament Marju minn Ħal Qormi....u mar jgħix il-Manikata. Aqrawha daqsxejn, Tassew taqbel ma' daż-żmien tas-sena meta l-ġimgħa d-dieħla jidħlu ġartita tfal ġodda fl-iskejjel madwar malta u Għawdex. Imsieken.


Ma bkejtx fl-ewwel jum ta' l-iskola!

Ġbartuna minn ġa l-imqujol u minn qalb l-għelieqi
Bħal ilma li jaqgħad u jdur f’sink tal-kċina sa ma jinxturob f’serpentina sewda
U nblajna f’bini stramb dunnu l-isptur fejn ummi welldet ’l oħti ftit xhur ilu,
riħa ta’ ħalib, żejt tal-ħuta, gumom friski, lanċinmit u purfum.
Hawn ix-xemx ma tfaqqux iktar fuq rusna imma tidħol bess minn tieqa għolja biż-żebgħa mqaxxra
Minn wara purtieri qudma mdendla ma’ virga ħuxna u sewda tal-ħadid.

U kellimtuna bi lsien stramb.

Dur surot dar, ummi surot mummy u Ħal Qurmi sur Qormi.
U libbistuna ingravuta, differenti minn dik li darba libes missieri meta tellgħewh xhud il-qurti.
Dik il-lasktuwwa rqieqa u bajda li kellha fit-tarf tagħha
kienet agħar mill-ħannieqa ħamra u ħuxna tal-megħeż.

U libbistuna enifurmi li weqqgħet il-kultura tagħkem għaż-żufjett
u biddlet lilna f’maskaruti bujod u blu,
dunna ħabsin minn dawk li naraw fil-films tal-mikimaws.

B’libsa pulita aħna kunna nifhmu tibdila sura,
bħal ma jilbes in-nannu meta jmur jura ‘l San Bastjun ħiereġ mill-knisja.

U flok ħobż biż-żejt u t-tadum għall-fresk tal-bitħa ħdejn il-lumija,
kilna ħobż bil-butir f’bitħa fejn mijiet ta’ tful kienu qed jiġru ‘l hawn u ‘l hemm
qishem żnażan iduru ma’ rus ta’ bużbieża.

Imma niftakar sew. Sħubi bkew f’duk l-ewwel jum.
Jien ma bkejtx.

Malli ħreġt mis-serpentina u sebt ruħi f’dik il-kamra biswit il-lukijiet fit-tarf tal-kurutur
Sammart għajnejja fuq il-blekbord, qabbadt difrejja ġal-gumma friska sa ma kwużi ħreġt id-demm,

u ma bkejtx.

U meta rġajt lura d-dur,
irrakkuntajt ’l ummi bl-istess ton li bih kont inqerr għand Dun Viċens,
li jien bess f’nofs il-klassi ma xerredt l-ebda damgħa.

U llum nikxef snieni, jew li baqagħli minnhem, fi tbissima,
X’ħin niftakar li wara għexieren ta’ snin niġri minn skula għal oħra,
b’żarbun riħa ta’ ħamrija mxarrba u ta’ demel tal-megħeż,

Għodni kapuċi nħuros lejn il-blekbord mingħajr ma mmejjel rusi, b’għajnejja fissi fuqu,

U ma nibkix.

Ma nibkix...
...ħlief meta niftakar f’dawk li l-iskula serviet bess biex ittimbruthom ħmir
u tuthom passaport li fuqu hemm miktub:

l-imrieħel u l-għelieqi tagħkem huma bess għall-injuranti.
Aħna rfajnik nofs xiber mill-art u qed intuk permess tmur tiffunda taħt saqaf tal-pjanċi,
għad-dawl tat-tubi u r-riħa taż-żjut u n-najlon,
taħt tieqa għoja biż-żebgħa mqaxxra.
Biex idderri tista’ tiskappa ftit sat-tojlit tgerrem biċċa ħobż,
U hemm toqgħod toħlom bl-imrieħel li darba,
ta’ Ċanu, ta’ Massu u r-Roy,
kienu jirgħew taħt il-ħarrub u ċ-ċawsli
ħdejn Għor Ħanżir, fil-Ħandaq.

Marju Cardona

L-Istudenti Universitarji Għawdxin f'Malta

Iltqajna mall-Grupp Studenti Universitarji Għawdxin (ĠUĠ). Kienet waħda mill-aktar laqgħat sinċieri li attendejt dan l-aħħar.

Kienet laqgħa sabiħa iżda fl-istess ħin tnikkit ħafna minn ġewwa. Għidt bejni u bejn ruħi li kwazi ħmistax il-sena wara, l-istudenti Ghawdxin għadhom tista' tgħid qed jiġu trattati ta' żibel bħalma kien fi żmieni. Diffiċli wieħed jifhem it-tbatija jekk ma tkunx ġarrabtha.

Kien sabiħ pero' tisma' l-istudenti Ghawdxin isemmgħu leħinhom. Fi żmieni ma kienx hawn dawn l-opportunita'.

Riedu jiltaqgħu ma' Alternattiva Demokratika u nittama li sabu widna li tassew tismagħhom. Minbarra Arnold Cassola gie ukoll rapreżentant ta' Alternattiva Demokratika Żgħazagħ (ADZ), Andre Vella. Mill-Kumitat Reġjonali ta' Għawdex ġie miegħi Michael Bajada mill-Munxar.

Kulħadd għandu jagħraf s-sagrifiċċji ta' l-istudenti Għawdxin li ta' kuljum jaqsmu kmieni lejn Malta sabiex jistudjaw jew iqattgħu l-ġimgħa f'xi flett u jirritornaw biss lejn Għawdex fi tmiem il-ġimgħa. Ħaddiehor, wara l-Universita probabli jmur id-dar u jsib platt sħun. Fil-għodu jsib ħwejjeġ nodfa, u sabiex jilħqu l-ewwel lectures m'ghandux bżonn jaqbad vapuri.

Inħoss li min jirraġuna li l-Ghawdxin jeqirdu, tassew ikun qed juri li ma jifhimx xi jfisser tiela' u nieżel minn Għawdex għal Malta. Żgur ma jifhimx min jaqsam biss lejn Għawdex xi darba fis-sena għal xi btala.

Ma rridx noqgħod impenġi lil Għawdxin bħala xi vittmi. Din l-esperjenza sa minn eta' bikrija tagħmel lill-istudent Għawdxi persuna ndipendenti li kapaċi issaqqaf wiċċha ma' l-intoppi kollha li jirrekjedu ħajja indipendenti bħalma huma l-immaniġjar tal-flus, il-kera' tal-flett, l-ikel, il-ħajja soċjali jew solitari ta' l-Għawdxin f'Malta u t-trasport pubbliku fost oħrajn. L-itess problemi li kont insaqqaf wiċċi magħhom jien snin ilu ħafna.

Izda l-kumitat tal-ĠuĠ jidher determinat li ser jindirizza bis-serjeta' dawn il-problemi. Hemm il-hsieb li jaġġornaw il-websajt tagħhom u minn sempliċement websajt fejn wieħed ifittex flett fejn jikri qrib l-Universita'; il-ħsieb hu l-websajt tkun aġġornata bi stqarrijiet u xogħol li qed jagħmel dan il-kumitat ħabrieki.

Waqt il-laqgħa magħna, il-membri tal-Kumitat tal-ĠUĠ semmew l-isfidi u l-iskoraġġiment li jsibu minn Awtoritajiet waqt l-iskariġġ tagħhom f'Malta speċjalment fejn jidħol it-trasport pubbliku u t-traġitt tal-vapur. Semmew ukoll kif ċertu studenti jiġu trattati minn sidien ta' flettijiet fejn jikru biex joqgħodu matul is-sena universitarja’ u kif ħadd mill-Għawdxin ma tingħatalu l-opportunita li jagħmel użu mir-Residenza ta' l-Istudenti ta' L-Universita', peress li l-Universita' tippreferi tikri bi flejjes akbar lill-studenti barranin milli lil studenti Għawdxin.

Issemma wkoll in-nuqqas ta' informazzjoni diġitali tal-kotba fil-librerija taċ-Ċentru ta' l-Universita' t'Għawdex u l-ħtieġa ta' aktar użu mill-video conferencing li qiegħed jinżamm fic-Ċentru ta' l-Universita' fix-Xewkija. Donnu dan l-apparat inxtara biex jibqa' merfugħ ġo speċi ta' gwardarobba.

Hemm bżonn li l-Awtoritajiet jagħtu aktar widen ta' l-ilmenti ta' l-istudenti Għawdxin.

Jien nemmen li issa wara li dawn l-istudenti ingħaqdu sabiex saret konferenza stampa ma' l-Alternattiva Demokratika, dalwaqt nisimgħu li tal-PN u l-MLP għamlu l-istess. J'alla!

Il-Famuża Awtorita' tat-Trasport Pubbliku hemm bżonn tifhem darba għal dejjem li minħabba t-tnikkir ta' xi sewwieq jew nuqqas ta' vjaġġi mill-Belt, l-Universita' saċ-Ċirkewwa, ħafna drabi studenti jispiċċaw ikollhom jistennew għal sigħat sħaħ fix-Xitwa l-vapur lura lejn Għawdex. Daż-żgur...ma jkunux huma li l-għada fil-għdu jkollhom jerġgħu iqumu kmieni sabiex jilħqu l-vapur lura lejn Malta.

U xi ngħidu għal fatt li sewwieqa tal-karozzi tal-linja ma jħallux lil studenti Għawdxin jitilgħu l-karozza jekk ikollhom aktar minn żewġt basktijiet? Ma jafux li aktarx dawn il-basktijiet ikunu mimlija ħwejjeġ jintnu seba' pesti sabiex l-istudent Għawdxi jeħodhom lura d-dar sabiex jinħaslu?

L-istudenti Ghawdxin illum jagħmlu 10% ta’ l-istudenti fl-Universita’ ta' malta. Kif qal il-kap tal-partit il-Prof. Arnold Cassola waqt din ilk-konferneza stampa, "L-istudenti Għawdxin m'għandhomx bzonn pjaċiri iżda aktar rispett bħala ċittadini li wara kollox il-pajjiż qed jinvesti fihom għall- futur. Żgur li l-istudenti Għawdxin m'għandhomx ikunu trattati bħala ċittadini tat-tieni klassi."

Awguri mill-qalb lil ĠuĠ.
Zuru is-sit tagħhom fuq http://www.gug.org.mt/

Shhhh...Ta' Cenc......don't tell anyone....

After all these years battling to safeguard Ta' Cenc pristine plateau, everybody knows of its national and international importance with regards to its richness in plant biodiversity and habitat, of geological and archaeological interest. This, not to mention Ta' cenc as the most important regional site for birds and its high landscape value.

Well if some Maltese tax-payer is still not aware, I will do good to remind that the Ta' Cenc issue is also currently subject to a pending infringement procedure for insufficient special protection area designation opened against Malta by the European Commission in June. The infringement procedure opened against Malta by the European Commission relates to an insufficient Special Protection Area designation for Ta' Cenc.

It is most unfair for the Maltese tax-payer to be asked to fork out money for fines due to negligence from the Maltese Authorities.


During the past days, new plans were submitted to MEPA by the developers. No you could not see these on-line from the mepa website. There was a very limited time for those concerned to go and view them at the MEPA Office. We at AD called for transparency in this issue and we said that the lack of it is 'disrespect to the citizens'. (Read HERE)

Following that, the developers held meetings with some of the environmental NGOs and the Sannat local Council.

Thank god that the people of Sannat elected an AD Councillor on their council. This way we at AD can keep you informed of the happenings whenever we can.


Whilst welcoming the meetings held by the Ta' Cenc developers with some of the main environmental NGOs and the Sannat Local Council, Alternattiva Demokratika firmly believes that information should be made more public. In particular, the Mayor of Sannat has a duty to inform all his residents of the Council's stand on the new plans. It seems that the MLP mayor opted to remain silent on this national issue. Such stand is unacceptable in this time and year considering the national and international importance of Ta' Cenc.

John Michael Mizzi, the AD Councillor in Sannat said that: "Following the meeting between the developers and the Council, the Public has a right to consider if any development of Ta' Cenc can be reconciled with the Government's policy of Gozo as an Eco-Island. It now transpires that the Hotel would be extending its building to cover the existing carpark on one side and extending to about 130metres from the cliff edge on the other. Can such a sensitive area designated as potential Natura2000 site be built so extensively?"

During a press conference held at ta' Cenc on the 13th of Sepbtember 2008, Prof. Arnold Cassola, the Green Party leader said that "Alternattiva Demokratika eagerly awaits press statements from those NGOs which attended the meetings. AD also asks that the PN and MLP to declare their stance on the Ta' Cenc Development. Politicians, especially those whose portfolio comprises the environment should not shy away from expressing an opinion. Ta' Cenc was designated an Important Bird Area (IBA) for its internationally important breeding colonies of seabirds including the Yelkouan Shearwater, the largest breeding colony of Cory's Shearwater and the only colony of European Storm-petrels outside Filfla in the Maltese Islands."